Tijdens onze campagne #goedetengoeddoen, delen we maandelijks een blogbericht van een partner die duurzaamheid als kernwaarde heeft. Deze maand schrijft Eva van Bolt over sjoemelstroom en waarom het belangrijk is in te zetten op streekstroom.
 
Je hebt misschien al gehoord van sjoemelsoftware. Dat is software, die in auto’s wordt ingebouwd om aan de vooropgestelde milieunormen te voldoen. De auto’s lijken ‘milieuvriendelijk’ bij een test, maar in werkelijkheid scoren ze beneden alle norm. Wel, sjoemelstroom kan je vergelijken met sjoemelsoftware. Alleen is het verhaal voor energie net iets complexer.
 
Van alle elektriciteit die in Vlaanderen wordt geproduceerd, is slechts 10% groen. Toch denken zo’n 45% van de Vlamingen dat ze groene energie kopen. (Voor Wallonië en Brussel werden er recent geen cijfers gepubliceerd.) Als we even rekenen, zien we dat dat niet klopt. De vraag is veel groter dan het aanbod.

Gelukkig heeft de energiesector daar een oplossing voor bedacht. Om toch groene energie te kunnen verkopen, kopen energieleveranciers het tekort aan energie aan in het buitenland. Logisch, toch? In Noorwegen of IJsland bijvoorbeeld. Daar wordt er veel groen geproduceerd. In IJsland wordt zelfs alleen maar energie uit hernieuwbare bronnen opgewekt.

Om te bewijzen dat die groene stroom in het buitenland werd aangekocht, riepen ze een certificaat in het leven: een garantie van oorsprong of GvO. Maar we zien toch allemaal dat er geen kabel tussen IJsland en België loopt?

Een Garantie van Oorsprong

Iedereen die groene energie opwekt, krijgt voor elke megawattuur opgewekte groene stroom een certificaat of GvO. De regelgeving laat toe dat deze certificaten nationaal én internationaal worden verhandeld, zonder dat je de energie er fysiek bijkoopt. In landen als Noorwegen of IJsland is er geen vraag naar deze certificaten, omdat de stroom al groen is. Die landen verkopen hun GvO’s dus bijvoorbeeld aan Belgische energieleveranciers. Hun stroom wordt dan officieel grijs, omdat de Belgische stroom het groen heeft ‘overgenomen’.
 

Het probleem

De GvO’s kleuren grijze stroom in België groen, zonder dat er ook effectief groene stroom wordt opgewekt in ons land. Deze grijze stroom met een groene sticker noemen we sjoemelstroom!

Bovendien kost zo’n certificaat maar 0,30 euro. Om je een idee te geven: om een Belgisch gezin een jaar van sjoemelstroom te voorzien, zijn er 3 certificaten nodig. Een jaar lang groenwassen kost dus amper 1 euro. Energieleveranciers in België kunnen bijgevolg voor geen geld ‘groene’ stroomcontracten verkopen zonder zelf te investeren in duurzame productie. Ze vragen daar onterecht nog eens extra hoge prijzen voor.

Die lage prijs van de GvO’s betekent ook dat er effectief nergens in het opwekken van groene energie wordt geïnvesteerd: niet in België én niet in het buitenland.

Waarom willen we actie?

Als we willen dat de klimaatdoelstellingen in België behaald worden, moeten we allemaal bewust kiezen voor lokaal opgewekte stroom. In België zijn er al verschillende duurzame energie-opwekkers.  Deze initiatieven moeten gesteund worden, zodat er verder geïnvesteerd kan worden in de lokale productie van groene stroom. Op die manier kan België, net als IJsland, volledig voorzien worden van groene stroom.

Om te weten of je energie echt groen is, kan je surfen naar de onafhankelijke website van de VREG, de Vlaamse energieregulator. Daar kan je met de Herkomstvergelijker nagaan waar jouw huidige stroom vandaan komt. Let wel, ook met GvO’s uit België zelf kleuren sommige leveranciers grijze stroom onterecht groen.
 

Overtuigd?

Wil je naast streekproducten ook je stroom lokaal kopen? Verander dan vandaag nog van leverancier en krijg bovendien 30 euro korting via Boeren & Buren. Alle info vind je hier.