Suiker is het belangrijkste ingrediënt in veel van de mooie en lelijke dingen die ons in het leven overkomen, van perfect beheerde verjaardagstaarten, tot een huwelijksvoorstel en de bevreesde bezoekjes aan de tandarts tot de steeds groter wordende westerse obesitas. Waarom houden we er positieve en negatieve herinneringen aan over? Het hangt er allemaal van af over welke suiker je het hebt…

Suiker is een nogal verraderlijk element, zelfs op het web verbergt het zich en als je het op Google probeert te vinden wordt het overtroffen door vele, vele pagina’s gewijd aan een bekende Italiaanse singer-songwriter. Volgens cijfers van de Wereldgezondsheidsorganisatie WHO is het aantal mensen dat aan obesitas (BMI >30) lijdt sinds 1975 wereldwijd verdriedubbeld, met desastreuze gevolgen voor de globale gezondheid. De organisatie Viasano heeft in ons land de oorlog verklaard aan de slechte levensgewoonten die aan de basis liggen van deze epidemie. Daarbij is een even belangrijke als schadelijke rol weggelegd voor suiker.

Bij obesitas zijn kinderen altijd de eerste slachtoffers: bijna 8% van de Belgische jongens en 6% van de meisjes waren in 2016 obesitaspatiënten. Twee pijlers liggen daar aan de grondslag van: een teveel aan calorieën en een tekort aan lichaamsbeweging. En terwijl een kind natuurlijk, het rondrennen en knetterend kopje indachtig, heel wat calorieën nodig heeft op een dag, is het belangrijk om een goede balans te vinden qua voeding. Viasano kan ouders helpen om de hoeveelheid suikers die een kind op een dag binnen speelt, in te perken.

Sugar in a wooden spoon on sugar background. Close-up.

Water, water, water

Een eerste, erg voor de hand liggende, regel luidt ‘Water, meer niet’. Water is immers de enige vloeistof die een kind (vanaf 3 jaar) nodig heeft. Alles, maar dan ook echt alles, dat geen water is, moet eigenlijk grotendeels vermeden worden! Frisdranken zijn in deze steeds The Usual Suspect maar ook fruitsappen, zelfs vers geperste, zitten bomvol suiker. Want of het nu om natuurlijke of toegevoegde suikers gaat, het aantal calorieën swingt bij een vol glas echt de pan uit. Af en toe een glas versgeperst sinaasappelsap kan natuurlijk wel. De vitamine C maakt immers veel goed. Wil je kind echt geen water drinken tijdens de maaltijd? Voeg zeker geen zoetstof zoals grenadine toe, want het kind zal zijn glas leegdrinken omwille van de zoete smaak en niet vanwege de dorst.

Tussendoortjes

Een tweede gelegenheid waarop kinderen een kwak calorieën binnenkrijgen die ze eigenlijk niet kunnen verbranden is bij tussendoortjes, traditioneel gegeven rond 10u en/of rond 16u. Eigenlijk moet je dan voor minimum één stuk vers fruit per dag gaan. De calorieën van de natuurlijke suikers in fruit worden trouwens bij het eten van een onbewerkt vers stuk gecompenseerd door de aanwezigheid van vezels (die verloren gaan bij het maken van fruitsap.) Maar ook andere tussendoortjes kunnen best, zoals smoothies en zelfgemaakte graanrepen met honing.

Een ander ding dat we elke dag kunnen zien en dat we de neiging hebben om heel vaak te vergeten is dat suiker verslavend is, net als een drug.

Een studie uitgevoerd door het Oregon onderzoeksinstituut en gepubliceerd in The American Journal of clinical nutrition heeft aangetoond dat de aanwezigheid van suiker in dranken en voedingsmiddelen die grote hoeveelheden suiker bevatten, de gebieden van de hersenen gewijd aan plezier veel gemakkelijker activeren dan die welke meer vet bevatten. Pas daarom ook op voor producten die “zonder suiker” op het etiket hebben staan. Hieronder leggen we je uit hoe een geïndustrialiseerd product dit kan schrijven:

Verborgen suikers

De term “suiker” wordt gebruikt om witte suiker, sacharose, geëxtraheerd uit bieten en suikerriet te beschrijven en is van deze kleur omdat het tijdens het raffinageproces wordt gebleekt met zwaveldioxide, in tegenstelling tot ruwe rietsuiker die niet wordt gebleekt maar industrieel wordt behandeld als geraffineerde suiker. Kijk hier ook voor uit! Als het lichtbruin is, is het geen echte volkoren, maar alleen gekarameliseerde sacharose!

Maltitol: zoeter en minder calorisch dan sacharose, maar zo veel gebruikt in de voedingsindustrie en “verborgen” onder de naam zoetstof additief met de code E965, dat maagproblemen veroorzaakt.

Maïssiroop: het heeft een hoog fructosegehalte en komt voor in koolzuurhoudende dranken en verpakte snoepjes.

Aspartaam: sommige studies hebben aangetoond dat een hoge consumptie de stemming en het gedrag kan beïnvloeden.

Mannitol: wat grootmoeders “manniet” noemden en wordt in de farmaceutische sector gebruikt als laxeermiddel.

Xylitol: misschien wel een van de bekendste, een eenvoudige vervanger voor traditionele suiker die uit talrijke vruchten wordt gewonnen en bekend staat als “houtsuiker”, vaak gebruikt in kauwgom.

Dus wat hebben we hieruit geleerd? Laten we niet voor de gek gehouden worden! Kijk uit voor etiketten en verborgen suikers. Verder vind je als ouder nog een hele reeks andere handige tips om je kind te helpen met het kweken van goede eetgewoontes, bijvoorbeeld hoe een gezonde brooddoos eruit ziet. Aangezien 60% van de personen die als kind lijden aan obesitas dat later ook als volwassene doen, blijft preventie immers de meest efficiënte aanpak. Want anders komt ze heus wel later, die suikerkater.