Jong geleerd is oud gedaan. Goede eetgewoontes liggen aan de basis van een gezond bestaan, dus die boodschap meegeven met je kind(eren) is voor elke ouder een streefdoel. Bovendien wil je hen ook graag enkele waarden in verband met duurzaam voedsel bijbrengen. Maar hoe begin je daaraan?

Het rood licht / groen licht systeem. Winkelen met jonge kinderen is geen pretje. Sta je aan te schuiven aan de kassa dan moet de kleuter aan je hand voorbij hele rijen snoep, koek, kauwgom, lolly’s, etc. Daarom kan het handig zijn om al heel vroeg te werken met een systeem waarbij soorten voedsel worden ingedeeld bij één van de drie verkeerslichten. Een groen licht staat voor voedsel dat gezond is, en waar je zoveel van mag eten als je wil. Oranje betekent: niet zo gezond. Kan wel op geregelde tijdstippen, maar met mate. Voedsel dat geassocieerd wordt met een rood licht mag enkel gegeten worden bij speciale gelegenheden. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig, en het kan al snel een spelletje worden om ‘het passende verkeerslicht’ te raden.

Eet een regenboog. Kinderen zijn dol op regenbogen. Bijgevolg kan de regenboog als een handige tool fungeren om je kleuter toch maar dat stuk komkommer te doen eten omdat op het einde van de dag ‘groen nog ontbreekt om de regenboog te vervolmaken.’ Bovendien schuilt er achter een schijnbaar kinderlijk kleurenpalet een wetenschappelijke basis waarbij elk kleur overeenkomt met bepaalde stoffen die het lichaam nodig heeft. Paarse groenten en fruit, zoals aubergine, rode kool en rode druiven, bevatten bijvoorbeeld veel vitamine C & K. Van gele en oranje vruchten, dikwijls citrusvruchten, is bekend dat ze tjokvol vitamine C zitten. Groen, zoals spinazie, asperges, avocado, betekent dan weer veel K, B & E. Simpel gezegd: een regenboog eten betekent gevarieerd eten, met veel verschillende benodigde voedingsstoffen.

Neem ze mee naar de winkel, buurderij of kinderboerderij. Leer kinderen van jongs af aan dat gezond voedsel een onderdeel is van het dagelijkse leven. Leer hen over het beroep van appelboer, groentekweker, veehouder. Vertel hoe groenten en fruit vanop het veld via de veiling in de winkel terecht komen. Leg daarbij de nadruk op lokale voedselproductie. Stimuleer het kind om het verband te leggen tussen de appel in de hand en de appelbomen in de buurt (ook al werd die bepaalde appel natuurlijk niet specifiek van die bepaalde boom geplukt). Als een kind mag kiezen tussen een (Belgische) appel van de boom ‘uit de straat’ of een appel ‘uit een ver land’ (zoals Chili), dan zal het negen op de tien voor de lokale, tastbare, variant kiezen.

Leer ze hoe voedsel groeit. Dat voedsel niet zomaar in de winkel en op je bord terechtkomt, maar schuilgaat achter een proces waar tijd en moeite insteekt kan een nuttig onderdeel zijn om kinderen bewust gezond te laten eten. Maak ook hier gebruik van de natuurlijke leergierigheid van een kind om uit te leggen hoe groenten en fruit groeien. Dat er uit een halve aardappel een nieuwe aardappelplant kan ontstaan is in de ogen van een kleuter niets minder dan een mirakel. Vertel hen dat de zon waar ze zo graag in spelen, ook groenten en fruit doet groeien. Samen een moestuintje onderhouden is hiervoor natuurlijk ideaal, dus reserveer dat zonnige hoekje in de tuin gerust om met de kindjes tomaten te kweken.

Maak samen gerechtjes. In navolging van het puntje hierboven maakt ook koken belangrijk onderdeel uit van gezond leren eten. Hoe van enkele verse ingrediënten een lekker stoofpotje kan gemaakt worden, is voor een jong kind evenzeer een interessant mirakel. De bekende TV-kok Jamie Oliver vermeldt op zijn website 5 tips om het koken met kinderen te vergemakkelijken. Ten eerste: neem je tijd. Ten tweede: zoek naar recepten waarbij kleine handjes lang aan het werken kunnen blijven, bijvoorbeeld boontjes kuisen. Drie: Denk niet dat kinderen speciaal keukenmateriaal nodig hebben. De juiste begeleiding is veel belangrijker; bovendien zijn veel van die kindermaten gauw te klein. Vier: kies een recept waarbij het kind minstens op één ingrediënt verzot is. Dat maakt het makkelijker om ook de andere ingrediënten te proeven. En ten slotte: heb heel veel geduld, en neem niets te nauw. Moedig ze voortdurend aan. Thanks Jamie!

Samengevat is het van cruciaal belang dat kinderen (gezond) voedsel niet als vanzelfsprekend beschouwen. Maak voedsel tastbaar, en aanwezig in hun bestaan. Wanneer ze begrijpen wat er allemaal komt kijken bij een gezonde maaltijd – een combinatie van mirakels en wonderbaarlijke processen – zullen ze misschien minder geneigd zijn om te vragen naar een saai ’kant-en-klaar’ zakje chips.